داستان مطرب پیراسرارالتوحید، درمصیبت نامۀ عطار و مثنوی­مولوی، با تغییر عناصر داستانی، پیام و محتوا و شخصیت­های داستان به­کارگرفته شده است و موضوع اصلی آن، سماع عارفانه وممنوعیت و مقبولیت آن است که هر سه متن، بدان توجه ویژه داشته­اند. قهرمان اصلی داستان اسرارالتوحید و داستان عطار، خود ابوسعید است؛ امّا شخصیت اصلی داستان مولوی، خلیفۀ دوم است که برگرایش مذهبی مولوی و واردکردن گفتمان صریح دینی در متن تأکید دارد. این تحقیق براساس دیدگاه گرماس و با مطالعۀ­کتابخانه­ای و با سویۀ توصیفی –تحلیلی کوشیده است تفاوت­ها و همسانی­های سه متن را از منظر داستانی ومحتوایی بیابدوتوانمندی و علائق اصلی هریک از ایشان را دراین داستان نشان دهد. حاصل این است که مولوی در داستان­پردازی و معنا­پروری قوی­تر وتوانمندتر از عطار و محمد بن منور عمل­کرده است.