دوره 13، شماره 50 - ( 1-1401 )
جلد 13 شماره 50 صفحات 131-104 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Raoufian R. Factors influencing humans regarding the acceptance of the phenomenon of predestination (with an approach to historical, social, religious, Sufi interventions, etc.). عرفانیات در ادب فارسی 2022; 13 (50) : 4
URL: http://erfaniyat.iauh.ac.ir/article-1-689-fa.html
URL: http://erfaniyat.iauh.ac.ir/article-1-689-fa.html
رئوفیان رضا. عوامل تاثیرگذار بر انسان درباره پذیرش پدیده جبر (با رویکرد به مداخله‌های تاریخی، اجتماعی، دینی، صوفی‌گری و ...). فصلنامه علمی عرفانیات در ادب فارسی. 1401; 13 (50) :104-131
، raz1146557@gmail.com
چکیده: (897 مشاهده)
در طول تاریخ، همواره نگرش جبری به افعال انسان وجود داشته است. بی شک عواملی نظیر: جهل، منفعت طلبی، پیروی از نیاکان، تصور غلط از دین، صوفی‌گری، پیروی از تمایلات نفسانی، مسئولیت گریزی و ... باعث پذیرش این تفکر شده و همه این موارد در متون تاریخی و ادبی بازتاب داشته است. مقاله حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی و با بررسی آیات مورد نظر به عواملی دست یافته که نفس انسان ـ به صورت مستقیم یا غیرمستقیم ـ در پذیرش تفکر جبر، متاثر از آنهاست. این عوامل به سه دسته اعتقادی، اجتماعی و سیاسی تقسیم شده و مورد نقد و بررسی قرار می گیرند. آنچه از این پژوهش به دست آمد به اختصار عبارت است از آن است که: عواملی چون تاریخ اجتماعی و سیاسی، جهل دینی، خرافه‌گرایی، منفعت‌طلبی حاکمان، صوفی‌گری و ... در گرایش انسان‌ها به سوی جبر و جبرگرایی تأثیر بسزایی داشته است. از این میان آنچه از آیات کریمه قرآن، روایات ثقه، عقاید کلامی ـ اسلامی و نیز عرفان اصیل برمی‌آید آن است که آدمی در چهارچوب خلقت و سنت الهی «مجبور» و در همین چهارچوبه سعادت دنیا و عقبای او به دست خودش رقم زده می‌شود. این نکته در عرفان اسلامی ـ آنجا که مولانا به شرح جبر عامه و جبر مورد اعتقاد خواص می‌پردازد ـ نیز تأیید شده است.
شماره‌ی مقاله: 4
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
