نرجس کوچکی، سیداحمد حسینی کازرونی، مریم پرهیزگاری،
دوره ۹، شماره ۳۵ - ( فصل نامة « عرفانیات در ادب فارسی» تابستان ۱۳۹۷ )
چکیده
چالش های دین در دنیای معاصر، جامعه شناسان دینی را بر آن داشت تا الگوها و راهکارهای عملیاتی کردن گسترده و متنوع آن را تبیین نمایند از این رو،برای دین ابعاد متعددی قائل شده، آن را به عنوان پدیده ای چند بعدی معرفی کردند. نظریه گلاک و استارک از جمله مهم ترین نظریه های مطرح در حوزه مذکور است در این نظریه برای دین پنج بعد ذکر شده:۱- اعتقادی ۲- مناسکی ۳- تجربی ۴- فکری ۵- پیامدی
بعد تجربی دین شیوه ای برای احساس حضور خداوند در درون میباشد گلاک و استارک برای تجربه دینی چهار شاخص برشمردند: ۱- شناخت ۲- توجه ۳- ایمان ۴- ترس
مولوی در مثنوی از سه نوع شناخت حسی، عقلی و شهودی سخن میگوید. نقش توجه و دعا را در شکل گیری و تکامل شخصیت فردی و اجتماعی آحاد جامعه بسیار تعیین کننده میداند. ایمان در مثنوی به عنوان باور قلبی و عملی، عزت، امنیت و اصلاح نابه سامانیهای اخلاقی– اجتماعی را به ارمغان میآورد؛ اما درباره ترس، مولوی دیدگاه‌های متفاوتی دارد؛ در مراحل و موقعیت‌هایی آن را می‌پذیرد و در جایگاه‌هایی، ترس را حجاب بین خلق و خالق دانسته، امید را جایگزین آن میگرداند، لیکن در گام های بعدی، از امید هم فراتر رفته، در مسیر خواست و پسند حق به پیش میرود.
این پژوهش توصیفی – تحلیلی از نوع کیفی و کتابخانه ای است. بنابراین پس از جمع آوری داده های لازم، به تجزیه و تحلیل آن ها پرداخته میشود.
