Erfaniyat Dar Adab Farsi
فصلنامه علمی عرفانیات در ادب فارسی
عرفانیات در ادب فارسی
Literature & Humanities
http://erfaniyat.iauh.ac.ir
1
admin
2008-7195
fa
jalali
1391
1
1
gregorian
2012
4
1
3
10
online
1
fulltext
fa
تحوّلات اسطوره سیمرغ در گذر از حماسه به عرفان (بر اساس شاهنامه فردوسی و منطقالطّیر عطّار)
The Upheavals of Phoenix Mythology in Transition from epic to Mysticism (based on Firdausi's SHahnameh and Attar’s Mantegotteyr)
تخصصي
Special
پژوهشي
Research
<p dir="RTL">از دیرباز بشر خیال­پرداز برای ارضای طبع عجایب­پسندش در کارگاه ذهن خویش دست به خلق اسطوره­ها زده و این اسطوره­ها نه تنها در بستر ادبیّات بالیده­اند و ستبر گشته­اند، بلکه به غنی­سازی ادبیّات کمک شایانی کرده­اند. سیمرغ از عناصر اساطیری بزرگی است که در عرصه ادبیات و مخصوصاً در حماسه و عرفان حضور یافته و ایفای نقش نموده است. اما پاسخ به این پرسش که قدمت حضور سیمرغ در کدام یک از این دو عرصه بیشتر است و ابعاد وجودی آن چه تفاوت­های اساسی در این دو نوع ادبی دارد؟ به تبیین جلوه­های نقش­آفرینی این اسطوره به عنوان یک عنصر شاخص از عناصر اساطیری ادب فارسی، در متون عرفانی و حماسی کمک خواهد کرد. مسلّماً سیمرغ نخست وارد ادبیات حماسی شده، از آنجا به حوزه عرفان راه یافته و در این تغییر فضا شخصیّت اسطوره­ای آن اندکی دچار تحوّل شده است و خصایصی همچون وحدت شخصیّت، عدم تناسل و زاد و ولد، شکست ناپذیری، جاودانگی و عدم قابلیّت ادراک حسی و عقلی، سیمرغِ عرفان را از سیمرغِ حماسه -که فاقد این ویژگی­هاست- متمایز ساخته است.</p>
<p dir="RTL">در این مقاله کوشش شده است ابتدا تعریف اجمالی از سیمرغ ارائه شود، سپس اهمّ تغییرات شخصیت سیمرغ در گذر از حماسه به عرفان بر مبنای دو شاهکار حماسی و عرفانی یعنی شاهنامۀ فردوسی و منطق­الطّیر عطّار مورد بحث و بررسی قرار گیرد.</p>
<p>Long time ago, to satisfy his extravagant nature the, visionary man reacted myths which, not only became sturdy and flourished in literature, but also helped to enrich literature. Phoenix is one of the great mythological elements that has been present and played its role in literature arena, in particular in epic and mysticism. Here, two questions need to be answered :Did phoenix appear for the first time in epic or mysticism? What are the essential differences of phoenix existence dimensions in two literary forms? The answer to these questions will help to justify the role-playing manifestations of the myth and mysticism as an indicator elements in Persian literature mythology. Undoubtedly, phoenix had appeared in epic and then shifted to mysticism. The mythical character has slightly been changed. This article tries to present a brief definition of phoenix and the most important changes in its character from epic to mysticism based on the two mentioned literary masterpieces.</p>
اسطوره, سیمرغ, حماسه, عرفان.
myth, phoenix, epic, mysticism
51
66
http://erfaniyat.iauh.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1-110&slc_lang=fa&sid=1
Ail
Dehghan
علی
دهقان
aaadehghan@gmail.com
1003194753284600274
1003194753284600274
Yes
Dadras
Mohammadi
دادرس
محمدی
1003194753284600275
1003194753284600275
No