در آیینۀ شعر ملک­الشعرای بهار، نمایه­های مجسم شخصیتی فرمان­روایان به­خوبی هویداست. او به ­عنوان بزرگ­ترین شاعر معاصر و صدای مردم، توانست انتظار این مردم را از فرمان­روایان بیان کند و از زاویۀ دید آنها به نقد و داوری ملوک بنشیند. بهار در مواجهه با فرمان­روایان عصر خوشبین است و به امید بهبودی اوضاع، تلخی پند را با شیرینی مدح درهم می­آمیزد، هشدار و پند می­دهد اما اگر کارگر نیفتاد، مردانه نقاب از چهرۀ زشت حاکمان برمی­دارد و آنان را رسوا می­سازد، سراسر شعر او از تصاویر زشت حاکمان زمانه پر شده، اما فضای روشن امید به نسل آینده­ ایران در آن به خوبی پیداست. در این مقاله، سعی بر آن است که شخصیت و عمل­کرد پادشاهان سلسلۀ قاجار از نگاه او بررسی شود.