دو منظومه ی عرفانی- عاشورایی، آتشکده­ی نیّر تبریزی وگنجینه الاسرار عمّان سامانی دو شاهکار ادبی هستند که سرایندگانشان با نگرشی عرفانی که بخش اعظمی از ادب و شعر فارسی را در بر گرفته؛ به شرح واقعه ی عاشورا که خود دریایی از معارف دینی شیعیان را دربر می گیرد؛ پرداخته اند. بهترین و بالاترین جایگاه ارائه و بالیدن عرفان و نماد و نمود عشق واقعی عاشق به معشوق، ماجرای کربلا و داستان یگانه­ی عاشورا است که در این دو اثر فاخر به زیبایی با درآمیختن عشق با حماسه به تصویر کشیده شده است. پس بررسی و تبیین عناصر عرفانی به کار گرفته شده در این دو اثر فاخر حوزه ی ادبیّات عاشورایی و تشریح و تحلیل شباهت ها و تفاوت های آنان جهت غنا بخشیدن به آموزه های عرفانی ناب اسلامی شعر و ادب فارسی و فرهنگ عاشورایی از اهمّیت خاصّی برخوردار است. هدف اصلی این مقاله بررسی و مقایسه ی عناصر عرفانی در دو منظومه ی عاشورایی گنجینه الاسرار عمّان سامانی و آتشکده‌ی نیّر تبریزی است و در ادامه فراوانی مؤلّفه های عرفانی دو منظومه‌ی مورد مطالعه را به دست آورده و در پایان به تحلیل اطّلاعات با روش تحلیل محتوا پرداخته شده است