میثم احمدی، یوسف کرمی چمه،
دوره ۱۲، شماره ۴۹ - ( ۱۰-۱۴۰۰ )
چکیده
شیخ احمد سِرهندی ملقّب به امام ربّانی یا مجدِّد ألف ثانی، از بزرگترین عارفان و صوفیانِ صاحبمسلک در تاریخ عرفان و تصوّف شبهقارّه به شمار میآید. وی علاوه بر ارائه آثاری ارجمند و عمیق در حوزه عرفان و کلام و معرفت دینی به زبان فارسی، در عرصه سیاست و اجتماع نیز دارایِ نظریات خاص و تأثیرگذار بود، تاآنجاکه محقّقان و پژوهندگان، کسانی همچون اقبال لاهوری و ابوالکلام آزاد را پیروِ آرا و اندیشههایِ دینی و سیاسیِ او میدانند. او بنیانگذار و رهبر مکتب و مسلکی جدید به نام «نقشبندیه مجدِّدیه» شد. نظریۀ «وحدت شهود» شیخ احمد نیز درنزد اندیشهورزان حوزۀ تصوّف اهمیّتی بسزا دارد. سرهندی علیرغم این تأثیراتِ گسترده و نفوذ معنویِ پایدار در جهان اسلام و طریقت نقشبندیه، ازنظر پژوهشگران و صاحبنظران در ایران، مغفول و مکتوم مانده است. مقالۀ پیشرو، با دستیافتن به منابع تازه و مراجع اصیل، بر آن است تا با نگاهی تازه و بهاختصار و با رویکردی توصیفی و تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانهای، اعم از نسخ خطی و چاپ سنگی و پژوهشهای جدید، به معرّفی این شخصیتِ مهم و بانفوذ بپردازد، تا راه را برای شناخت هرچه بیشتر اندیشهها و عقاید او بگشاید.