دوره 3، شماره 10 - ( فصل نامه ی علمی پژوهشی زبان و ادب فارسی «ادب و عرفان» 1391 )                   جلد 3 شماره 10 صفحات 66-51 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Dehghan A, Mohammadi D. The Upheavals of Phoenix Mythology in Transition from epic to Mysticism (based on Firdausi's SHahnameh and Attar’s Mantegotteyr). عرفانیات در ادب فارسی 2012; 3 (10) :51-66
URL: http://erfaniyat.iauh.ac.ir/article-1-164-fa.html
دهقان علی، محمدی دادرس. تحوّلات اسطوره سیمرغ در گذر از حماسه به عرفان ‌(بر اساس شاهنامه فردوسی و منطق‌الطّیر عطّار). فصل‌نامه علمی عرفانیات در ادب فارسی. 1391; 3 (10) :51-66

URL: http://erfaniyat.iauh.ac.ir/article-1-164-fa.html


1- ، aaadehghan@gmail.com
چکیده:   (14185 مشاهده)

از دیرباز بشر خیال­پرداز برای ارضای طبع عجایب­پسندش در کارگاه ذهن خویش دست به خلق اسطوره­ها زده و این اسطوره­ها نه تنها در بستر ادبیّات بالیده­اند و ستبر گشته­اند، بلکه به غنی­سازی ادبیّات کمک شایانی کرده­اند. سیمرغ از عناصر اساطیری بزرگی است که در عرصه ادبیات و مخصوصاً در حماسه و عرفان حضور یافته و ایفای نقش نموده است. اما پاسخ به این پرسش که قدمت حضور سیمرغ در کدام یک از این دو عرصه بیشتر است و ابعاد وجودی آن چه تفاوت­های اساسی در این دو نوع ادبی دارد؟ به تبیین جلوه­های نقش­آفرینی این اسطوره به عنوان یک عنصر شاخص از عناصر اساطیری ادب فارسی، در متون عرفانی و حماسی کمک خواهد کرد. مسلّماً سیمرغ نخست وارد ادبیات حماسی شده، از آنجا به حوزه عرفان راه یافته و در این تغییر فضا شخصیّت اسطوره­ای آن اندکی دچار تحوّل شده است و خصایصی همچون وحدت شخصیّت، عدم تناسل و زاد و ولد، شکست ناپذیری، جاودانگی و عدم قابلیّت ادراک حسی و عقلی، سیمرغِ عرفان را از سیمرغِ حماسه -که فاقد این ویژگی­هاست- متمایز ساخته است.

در این مقاله کوشش شده است ابتدا تعریف اجمالی از سیمرغ ارائه شود، سپس اهمّ تغییرات شخصیت سیمرغ در گذر از حماسه به عرفان بر مبنای دو شاهکار حماسی و عرفانی یعنی شاهنامۀ فردوسی و منطق­الطّیر عطّار مورد بحث و بررسی قرار گیرد.

واژه‌های کلیدی: اسطوره، سیمرغ، حماسه، عرفان.
متن کامل [PDF 143 kb]   (2935 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1395/4/12 | پذیرش: 1395/4/12 | انتشار: 1395/4/12

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به فصلنامه عرفانیات در ادب فارسی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 CC BY-NC 4.0 | Erfaniyat Dar Adab Farsi

Designed & Developed by : Yektaweb