1- ، n.Azizi@iaub.ac.ir
چکیده: (391 مشاهده)
زمینه و هدف: ابوالمجد مجدودبن آدم سنایی غزنوی، شاعر و عارف گرانقدر سدۀ ششم هجری است که در روزگاری شاعر و دانشمند پرور میزیسته است. پژوهش حاضر در پی آن بوده است تا به روش تحلیلی ـ توصیفی ضمن بررسی ساحتهای وجودی این حکیم فرزانه، سبک سرودههای وی را در حوزه اندیشه به نظر خواننده برساند و به این طریق مقایسهای ضمنی میان احوال درون شاعر و سخنان وی نیز داشته باشد.
روش: این پژوهش به روش تحلیلی ـ توصیفی و استفاده از منابع و اسناد معتبر کتابخانهای و نیز بهرهمندی از ابزار یادداشتبرداری (فیش) به تحریر درآمده است.
یافتهها: سنایی، شاعر و حکیمی است که شعر و نثر او، از آموزههای قرآنی، مفاهیم و اصطلاحات عرفانی، مضمونهای سیاسی و اجتماعی سرشار میباشد و به همین جهت، فصاحت و بلاغت نظم و نثر او معیار شاعران و نویسندگان هم دوره و پس از وی بوده است. ساحتهای وجودی سنایی با سخنان او عمدتاً در دیوان اشعار و منظومه حدیقه تا اندازهای مطابقت داشته و ویژگیهای شخصیتی تاریک و روشن او را بازتاب دادهاند.
نتیجهگیری: پس از بررسی سبک اندیشههای سنایی غزنوی در سه ساحت گوناگون وجودی (قطب تاریک، قطب خاکستری و قطب روشن) این نتایج حاصل گردید که قصاید مدحی و هزل و هجو، محصول دوران نخستین شاعری و قطب تاریک وجودی اوست. وعظ و نقد اجتماعی، زاییده قطب خاکستری و سرانجام، اندیشههای قلندری و اشعار عارفانه، مولود تحوّل روحی، معرفت شهودی و قطب روشن وجودی وی میباشد. باری در بررسی ویژگیهای سبک فکری سنایی مواردی چون: خداشناسی، اخلاقیات و اجتماعیات قابل مطالعه بوده و بر حسب سیر درونی شاعر تا اندازهای قابل انطباق است.
شمارهی مقاله: 6
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1403/5/3 | پذیرش: 1403/5/28 | انتشار: 1403/12/17