چکیده:

 رساله عبهرالعاشقین روزبهان بقلی تحقیقی مستقل در ماهیّت عشق است و ساختار آن مبتنی بر تجربه‌‌های شخصی و سلوکی و یا به بیانی دقیق‌تر شهودی شیخ با استناد به آیات و روایات در قالب زبانی ادیبانه و فاخر است.  نگاه دقیق عقلانی و تحلیل‌های ظریف و نکته‌سنجی‌های دقیق روزبهان جلوه‌ای علمی نیز به این اثر داده است. از سویی دیگر سعدی، خداوندگار غزل فارسی است و خاستگاه غزلش، عشق است. او با رویکرد ویژه به مقولۀ زبان و پیوند هنرمندانۀ آن با ظرافت‌های اندیشگی به نبوغی شاعرانه دست یافته و لطیف‌ترین تموّجات عشق را در سخن فصیح خویش متجلی کرده  است.

در تحلیل محتوایی میان رساله عبهرالعاشقین روزبهان بقلی و غزل‌های سعدی، نکات مشترک فراوانی در محوری‌ترین اندیشه‌ها و تجربه‌های شخصی آن دو وجود دارد که این اشتراکات فکری و ذوقی با توجه به تقدّم زمانی روزبهان می‌تواند دلیلی بر این امر باشد که جانمایه برخی از غزل‌های سعدی تاثیرپذیر از اندیشه‌ها و باورهای شیخ روزبهان در رساله عبهرالعاشقین بوده است. در این مقاله کوشیده شده تا این مبانی مشترک مورد بررسی قرار گیرد.