ذاکری احمد، دهقانی جلال. حذف ارکان جمله در کتاب « صحیفۀ شاهی» با اشارههایی به متون مربوط به بخش مشایخ و اهل یقین، زهّاد و صلحا و سایر بخشها. فصلنامه علمی عرفانیات در ادب فارسی. 1398; 10 (40) :150-170
URL: http://erfaniyat.iauh.ac.ir/article-1-527-fa.html
1- دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج، کرج، ایران ، ahmad.zakeri94@gmail.com
2- دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج، کرج، ایران
چکیده: (1356 مشاهده)
زبان همواره در مسیر اختصار پیش می رود؛ یعنی می کوشد با به کارگیری کمترین تعداد واژه مقصودش را منتقل کند. پیامد این فرایند اتّفاقاتی است نظیر حذف اجزای جمله. شاعران و نویسندگان،گاهی به جهت مختصرساختن کلام و البته رعایت اصول بلاغت و دقایق و ظرایف نحوی در سرودهها و نوشتههای خود، برخی از اجزای کلام را حذف کردهاند که این فرایند(حذف) علاوه بر رعایت اصول نحوی زبان به عنوان یک عامل هنرمندانه و اثرگذار در انتقال مفهوم به مخاطب، سبب کنکاش و تکاپوی ذهنی وی در دریافتن بخش محذوف نیز می شود. مقالۀ حاضر به مبحث حذف و بررسی قراین آن در کتاب «منشآت صحیفۀ شاهی»، اثر ملا حسین واعظ کاشفی سبزواری میپردازد. صحیفۀ شاهی از آثار فخیم عهد تیموری است. با توجّه به این مطلب که یکی از اختصاصات سبکی دورۀ تیموری، حذف ارکان جمله، خاصّه حذف فعل است و این ویژگی سبکی و نوشتاری هم در آثار اکثر نویسندگان و منشآتنویسان این دوره دیده می شود، این خصیصه در اثر مذکور مورد بررسی قرار گرفته و نمونههایی از آن ذکر گردیده است. این گفتار به روش توصیفی- تحلیلی، زیرمجموعۀ روش کتابخانهای انجام پذیرفته است.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1398/3/13 | پذیرش: 1398/7/5 | انتشار: 1398/9/1