گرامی­داشت­ِدم، یکی از بنیادهای اندیشه­ای و باورشناختی در ادبیات شادخوارانه و نیز ادب نهان­گرایانه(صوفیانه) پارسی­است که به شیوه­های گوناگون پیرامون آن در این دو سامانه ادبی سخن رفته است. خیام به عنوان نمونه برترین در ادبیات شادخوارنه که این مضمون را به گونه‌های مختلف در رباعیاتش پرورده است و ازسوی دیگر مولانا به عنوان سمبل ادبیات عرفان ایرانی که به نوعی خود را  (ابن الوقت) می‌خواند در اشعارش، از اغتنام دم سخن گفته است.

ما دراین پژوهش برآنیم تا مضمونِ گرامی­داشتِ دم را در اندیشه این دو شاعر مورد بررسی قراربدهیم،چگونگی و کارکرد آن را در این دو سامانه ادبی بیان بداریم.