دوره 3، شماره 9 - ( فصل نامه ی علمی پژوهشی زبان و ادب فارسی «ادب و عرفان» 1390 )                   جلد 3 شماره 9 صفحات 154-128 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print


، a_radmanesh21@yahoo.com
چکیده:   (4226 مشاهده)

پیران طریقت‌ و سخنوران حقیقت‌جو ذکرِ «لااله الاالله» را از لوازم، بل از پایه‌های سیر و سلوک و وصول به عالم یقین قرار داده و غفلت از آن را از موانع وصال برشمرده‌اند. یادِ آگاهانه­ی محبوب، موجب می‌شود تا رونده­ی راه حق، عهد و پیمان بندگی خود را با خالق و حبیب خویش تجدید کرده، شهد ذوق روزگار وصل را در کام جانش تازه بدارد.

صدّیقان راستین همواره برآن سرند تا افضل اذکار را بر دل و جان جاری سازند، و آن عبارت است از نفی ما سوی الله که شاخص آن «لا» (لااله) و اثبات ذات احدیت که با «الاّ» (الاالله) ابراز و اظهار می‌گردد، که تا سالک صادق ،غیریت و دویی را با جاروب «لا» از دل نزداید، و با مصباح «لا» چراغ جان را نیفروزد و با آتش «لا» تعینّات  را نسوزاند و با نهنگ «لا» دو عالم را نیوبارد و با تیغ «لا» وابستگی‌ها را نگسلد، نمی‌تواند لاف «الا» زند و به سرای «الا» پای گذارد و به صدر «الا» رسد و سلطنت «الاّ» را درک کند و به وحدت «الا الله» دست یابد.

نگارنده، برآن است تا در آغاز اشاره‌ای کوتاه به ذکر و تهلیل از دیدگاه بعض عارفان، عالمان و شاعران  کند و آنگاه اصطلاح «لا» (لا اله) و ملازمت آن با «الاّ» (الا الله) را در برخی متون حکمی و عرفانی به اختصار تمام به عنوان فتح باب، بررسی کرده، پس از آن به کاربرد آن­ها و تصویرسازی‌های شگفت و زیبایی ـ که مولانا در برابر چشمان اهل بینش می‌گشاید ـ بپردازد.

واژه‌های کلیدی: تهلیل، لا، الا، نفی، اثبات، ‌مولوی.
متن کامل [PDF 138 kb]   (4229 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1395/4/13 | پذیرش: 1395/4/13 | انتشار: 1395/4/13

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.