دوره 9، شماره 34 - ( فصل نامة « عرفانیات در ادب فارسی» بهار 1397 )
جلد 9 شماره 34 صفحات 47-72 |
برگشت به فهرست نسخه ها
1- کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات فارسی و زبانهای خارجی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران ، hadi.dini1372@gmail.com
2- گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات فارسی و زبانهای خارجی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
2- گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات فارسی و زبانهای خارجی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
چکیده: (3547 مشاهده)
یکی از مباحث بسیار مهم در عرفان عملی، مقاماتی است که سالک باید در طریق وصول به حق، طی کند. عرفا اعتقاد دارند انسان برای رسیدن به قلۀ رفیع معرفت، باید مراتب طریقت را به طور اکمل و اتمّ در وجود خود کسب کند. هدف پژوهش این است که با استفاده از برداشتهای استدلالی و روش توصیفی و تحلیلی، بینش عرفا و به ویژه عطار نیشابوری به مقامات سهگانۀ توکل، رضا و تسلیم را مورد بررسی و مقایسه قرار دهد. در نگاه عرفا و عطار، راز جاودانگی و غلبه بر نفس امّاره و رسیدن به مقام فناء فی الله و بقاء بالله در متحلّی شدن به مراتب وجودی توکل، رضا و تسلیم و سر باختن در درگاه حضرت احدیّت است. در جهانبینی مکتب عرفان و عطار شباهتهایی بین این مقامات سهگانه وجود دارد. از دیدگاه آنها، مقام تسلیم از مقام توکل و رضا بالاتر است؛ چون در توکل، خواستۀ سالک در اولویت است، در رضا سالک خواستۀ الهی را اصل قرار میدهد؛ ولی در تسلیم، خواستن و خوشایند بودن برای سالک مطرح نیست؛ مقامی است که سالک از قضای الهی استقبال میکند، تسلیم مقدّرات الهی میگردد و همۀ هستی خود را به خدا میسپارد.
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |